OPIS: poronienie to oddzielenie się elementów jaja płodowego w macicy bez możliwości rozwoju płodu poza macicą; możliwość przeżycia płodu jest podstawą do prawnych i naukowych rozważań oraz różnych definicji zarówno ośrodków lokalnych, jak i/lub centrów medycznych; jakkolwiek za możliwy do przeżycia uważa się płód o masie przynajmniej 500 g i/lub w wieku ciążowym powyżej 20 tygodnia;

• poronienie samoistne: prowadzi do wydalenia w całości (poronienie całkowite) lub w części (poronienie niecałkowite) elementów jaja płodowego z macicy przed końcem 20 tygodnia ciąży; poronienie niecałkowite częściej występuje po 10 tygodniu ciąży, kiedy to łożysko i płód rozwijają się oddzielnie; rozwój łożyska, w całości lub części, może zostać zahamowany, co może prowadzić do krwawienia z pochwy, czasami obfitego; poronienie może być groźne, kiedy krwawienie z pochwy na początku ciąży występuje ze skurczami macicy lub bez nich, ale bez rozszerzania się kanału szyjki, bez pęknięcia błon płodowych lub wydalenia elementów jaja płodowego; rozszerzenie się kanału szyjki, pęknięcie błon płodowych i wydalenie elementów jaja płodowego przy obecności krwawienia z pochwy - prowadzi natomiast do poronienia rozpoczynającego się (abortus incipiens) wskutek ustalonego podziału; jest konieczne różnicowanie poronienia zagrażającego z poronieniem rozpoczynającym się,
• poronienie wywołane: wydalenie elementów jaja płodowego z macicy wskutek działania zabiegowego lub leków,
• poronienie zakażone: stan zapalny obejmujący elementy jaja płodowego lub żeńskie narządy płciowe,
• poronienie posocznicowe: rozprzestrzenienie się bakterii i/lub ich toksyn w obrębie zarówno układu krwionośnego, jak i żeńskich narządów płciowych,
• poronienie nawykowe: trzy z rzędu lub więcej poronień samoistnych; chociaż powtarzające się poronienia samoistne są często dziełem przypadku, wielu lekarzy poleca badania materiału genetycznego rodziców lub wykluczenie zmian patologicznych macicy (np. niewydolności szyjkowej) jako przyczyn poronienia nawykowego

Uwarunkowania genetyczne: nieprawidłowości w budowie chromosomów płodu (a także mniej wartościowy materiał macierzysty) powodują wzrost występowania samoistnych poronień.

Częstość występowania:

• około 30-50% zapłodnionych jaj ulega samoistnemu poronieniu; większość samoistnych poronień nie jest klinicznie rozpoznana, ponieważ zapłodnione, zagnieżdżone jajo jest tracone w trakcie lub w pobliżu pierwszej (po zatrzymaniu) miesiączki;
• w przybliżeniu 10-15% wszystkich rozpoznanych ciąż kończy się klinicznie potwierdzonym poronieniem samoistnym.

Wiek: 

• młode kobiety (poniżej 15 roku życia),
• dojrzałe kobiety powyżej 35 roku życia wykazują trzykrotnie większe ryzyko poronienia samoistnego niż kobiety poniżej 30 roku życia,
• przypadki poronień wywołanych zmniejszają się z wiekiem.

Płeć: kobiety.

OBJAWY: 

• krwawienie z pochwy (różowe lub brązowe plamienia),
• skurcze macicy,
• rozwarcie szyjki macicy,
• pęknięcie błon płodowych,
• krwawienie zawierające fragmenty jaja płodowego,
• gorączka,
• wstrząs,
• macica miękka, nieobkurczona.

PRZYCZYNY: 

• przyczyny większości poronień samoistnych są nieznane,
  • nieprawidłowości chromosomalne (zarodka lub płodu) prawdopodobnie występują najczęściej,
  • nadmierne spożywanie kawy (więcej niż 2 filiżanki dziennie) powoduje niewielki wzrost ryzyka,
• niewłaściwe zagnieżdżenie się zapłodnionego jaja,
• nieprawidłowości w obrębie narządu płciowego matki,
• zaburzenia endokrynne,
• ogólnoustrojowe choroby zakaźne,
• trucizny (w tym alkohol i leki),
• nieprawidłowości w budowie i funkcji łożyska,
• wadliwe plemniki,
• uraz,
• działania jatrogenne lub kryminalne.

CZYNNIKI RYZYKA: 

• nieprawidłowości chromosomów płodu (100-krotny wzrost w poronieniach samoistnych),
• patologia macicy,
• spożywanie alkoholu lub leków przez matkę,
• zaawansowany wiek matki,
• pogarszający się stan zdrowia matki (np. cukrzyca, choroba tarczycy),
• niektóre infekcje wirusowe i bakteryjne.

TRYB LECZENIA: 

• ambulatoryjny lub hospitalizacja,
• leczenie objawowe.

ZAPOBIEGANIE: 

• każde krwawienie z pochwy jest nieprawidłowe u kobiety, u której podejrzewa się ciążę lub u ciężarnej i powinno być uważane za poronienie zagrażające aż do pewnych dowodów, że jest inaczej; krwawienia z pochwy we wczesnej ciąży w rzeczywistości są dość częste, a ich przyczyny uchodzą uwagi,
• nawet w poronieniach nawykowych należy oznaczyć kariotyp; należy przebadać partnerów, aby osiągnąć najlepsze rezultaty terapii,
• pacjentkę w zaawansowanej ciąży należy otoczyć specjalną opieką i uwagą,
• w poronieniach nawykowych założyć szew okrężny na szyjkę.

POWIKŁANIA: 

• powikłania po rozszerzaniu szyjki lub po wyłyżeczkowaniu jamy macicy, tj. przebicie, infekcja, krwotok,
• powtarzające się poronienia,
• spadek nastroju, poczucie winy (pacjentka może wymagać porady psychologa).

PRZEBIEG CHOROBY I ROKOWANIE: 

• w przypadkach poronienia zagrażającego, w których krwawienie ustaje, a parametry ciąży wykazują stały wzrost, rokowanie dla matki jest pomyślne; krwawienie w l trymestrze może potem współistnieć z porodem przedwczesnym, porodem noworodka o małej masie urodzeniowej (urodzonego o czasie lub przed terminem), śmiercią noworodka.