OPIS: rany gryzione zadane ludziom przez psy, koty i inne zwierzęta oraz przez ludzi.
OBJAWY:
- rany gryzione mogą mieć postać ran szarpanych, kłutych, miażdżonych, zadrapań lub rozerwań,
- pogryzienia przez psy:
- do 68% pogryzień stanowią rany rąk,
- do 29% rany twarzy, 10% rany kończyn dolnych;
- pokąsania tułowia zdarzają się rzadko,
- pogryzienia przez koty:
- najczęściej obejmują ręce, w następnej kolejności kończyny dolne, twarz i tułów,
- ryzyko zakażenia jest większe ze względu na kłuty charakter ran.
PRZYCZYNY:
- większość ran gryzionych jest zadawana przez domowe zwierzęta, znane ofierze; najczęściej gryzą duże psy,
- rany dłoni mogące wskazywać na pogryzienie przez człowieka często są wynikiem uderzenia zaciśniętą pięścią w usta.
CZYNNIKI RYZYKA:
- pogryzienia przez psy spotykane są częściej wczesnym popołudniem i przy ciepłej pogodzie,
- pogryzienia przez koty zdarzają się częściej rano,
- rany dłoni będące wynikiem uderzenia zaciśniętą pięścią w usta są często związane z nadużyciem alkoholu.
TRYB LECZENIA: leczenie ambulatoryjne z wyjątkiem przypadków piorunującego zakażenia, wymagającego podawania antybiotyków ogólnie, ścisłej obserwacji lub zabiegu chirurgicznego
LECZENIE OGÓLNE: zranioną kończynę należy umieścić w pozycji podwyższonej w celu zapobieżenia obrzękowi; należy również skontaktować się z lokalną Stacją Sanitamo-Epidemiologiczną i skonsultować z nią sprawę występowania wścieklizny wśród danego gatunku zwierząt.
POSTĘPOWANIE CHIRURGICZNE:
- ranę należy obficie przepłukać roztworem soli fizjologicznej, aby zmniejszyć ryzyko zakażenia,
- obumarłe tkanki należy usunąć,
- jeżeli rana po przepłukaniu jest czysta i została zadana nie dawniej niż przed 12 h, to można rozważyć jej zamknięcie,
- w zakażonych ranach zaleca się założenie szwów pierwotnie odroczonych i zamknięcie po 3-5 dniach,
- pogryziona ręka powinna być umieszczona w szynie unieruchamiającej,
- ran na ręce zadanych przez człowieka nie należy zamykać pierwotnie (z powodu dużego ryzyka zakażenia); duże, ziejące rany powinny być zbliżone rzadko założonymi szwami lub jałowymi plastrami.
POWIKŁANIA:
- powikłania po pogryzieniu przez zwierzęta obejmują: septyczne zapalenie stawów, zapalenie kości i szpiku, rozległe uszkodzenia tkanek miękkich ze zbliznowaceniem, posocznicę, krwotok, śmierć; zgorzel gazowa może przebiegać piorunująco i powinna być leczona bardzo intensywnie.
ZAPOBIEGANIE:
- dzieci i dorosłych należy pouczyć o niebezpieczeństwie pokąsania przez zwierzęta.
PRZEBIEG CHOROBY I ROKOWANIE:
- rany powinny się goić i zamykać po upływie 7-10 dni.
|