Art. 1
Wprowadza się powszechne obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne, zwane dalej
"ubezpieczeniem zdrowotnym".
Art. 1a
Ubezpieczenie zdrowotne jest oparte w szczególności na zasadach:
1) solidarności społecznej,
2) samorządności,
3) samofinansowania,
4) prawa wolnego wyboru lekarza i Kasy Chorych,
5) zapewnienia równego dostępu do świadczeń,
6) działalności Kas Chorych nie dla zysku,
7) gospodarności i celowości działania.
Art. 2
Ubezpieczonymi na podstawie przepisów ustawy są osoby posiadające obywatelstwo
polskie i zamieszkujące na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz cudzoziemcy
przebywający na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie karty stałego pobytu
lub karty czasowego pobytu wydanej im w związku z udzieleniem statusu
uchodźcy, jeżeli:
1) podlegają obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego,
2) ubezpieczają się dobrowolnie,
3) są członkami rodziny osób, o których mowa w pkt 1 i 2
Art. 3
Ubezpieczonym przysługują świadczenia określone w przepisach ustawy,
służące zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, udzielane
w przypadku choroby, urazu, ciąży, porodu i połogu oraz w celu
zapobiegania chorobom i promocji zdrowia.
Art. 4
1. Ubezpieczenie zdrowotne realizowane jest przez instytucje ubezpieczenia
zdrowotnego, zwane w ustawie "Kasami Chorych", z uwzględnieniem
art. 4a.
2. Kasa Chorych w celu zapewnienia ubezpieczonym świadczeń określonych ustawą
gromadzi środki finansowe, zarządza nimi oraz zawiera umowy ze świadczeniodawcami,
o których mowa w art. 7 pkt 23.
3. Świadczenia zdrowotne są udzielane ubezpieczonym w ramach środków
finansowych posiadanych przez Kasę Chorych i powinny odpowiadać aktualnej wiedzy
i praktyce medycznej oraz nie przekraczać granic koniecznej potrzeby.
4. Ubezpieczeni, o których mowa w art. 2 pkt 1 i 2, wnoszą
do Kasy Chorych składkę na ubezpieczenie zdrowotne.
5. Ubezpieczeni współuczestniczą w kosztach udzielanych im świadczeń wnosząc
opłaty (udział własny) na zasadach określonych ustawą.
6. Kasa Chorych, realizując swoje zadania, współdziała z innymi instytucjami
działającymi na rzecz ochrony zdrowia, instytucjami ubezpieczeń społecznych, organami
jednostek samorządu terytorialnego, administracji rządowej, samorządami zawodów
medycznych i organizacjami świadczeniodawców, a także ze stowarzyszeniami
i grupami samopomocowymi tworzonymi w celu udzielania pomocy osobom chorym lub
promocji zdrowia.
7. Kasa Chorych nie może prowadzić działalności gospodarczej w rozumieniu
przepisów o działalności gospodarczej.
8. Kasa Chorych nie może prowadzić zakładów opieki zdrowotnej, nie może być ich
właścicielem ani nie może posiadać w jakiejkolwiek formie praw własności
w stosunku do podmiotów prawnych prowadzących zakłady opieki zdrowotnej,
w szczególności nie może być akcjonariuszem lub udziałowcem spółek
prowadzących zakłady opieki zdrowotnej.
Art. 4a
1. Ubezpieczony może realizować obowiązek ubezpieczenia zdrowotnego w innej
niż Kasa Chorych instytucji ubezpieczenia zdrowotnego, działającej na podstawie
odrębnych przepisów o działalności ubezpieczeniowej, jeżeli instytucja ta:
1) zapewnia zakres świadczeń zdrowotnych nie mniejszy niż zagwarantowany ustawą,
2) obejmuje ubezpieczeniem każdą zgłaszającą się osobę bez względu na czynniki ryzyka,
3) nie różnicuje wysokości składki w zależności od czynników ryzyka,
4) działa na całym terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i nie różnicuje
składki w zależności od regionu,
5) obejmuje ubezpieczeniem członków rodziny osoby opłacającej składkę,
6) uzyskała zgodę Urzędu Nadzoru Ubezpieczeń Zdrowotnych na realizację zadań
powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego.
2. Instytucja, o której mowa w ust. 1, w zakresie realizacji
zadań powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego podlega nadzorowi i kontroli Urzędu
Nadzoru Ubezpieczeń Zdrowotnych.
3. Urząd Nadzoru Ubezpieczeń Zdrowotnych może cofnąć zgodę, o której mowa
w ust. 1 pkt 6, jeżeli instytucja ubezpieczenia zdrowotnego nie realizuje
przepisów ust. 1 pkt 1-5 i nie zapewnia ubezpieczonym świadczeń
określonych ustawą. W razie cofnięcia zgody przepis art. 69c ust. 3 stosuje
się odpowiednio
Art. 7
Ilekroć w ustawie jest mowa o:
1) artykułach sanitarnych - rozumie się przez to materiały i preparaty
opatrunkowe przeznaczone dla celów medycznych oraz środki ich mocowania,
2) bezrobotnym - rozumie się przez to bezrobotnego w rozumieniu przepisów ustawy
z dnia 14 grudnia 1994 r. o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu
bezrobociu,
3) kombatancie - rozumie się przez to osobę, o której mowa w art. 1-4
ustawy z dnia 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych
osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego,
4) lecznictwie uzdrowiskowym - rozumie się przez to zakłady i urządzenia
lecznictwa uzdrowiskowego, określone w ustawie z dnia 17 czerwca
1966 r. o uzdrowiskach i lecznictwie uzdrowiskowym,
5) leku recepturowym - rozumie się przez to leki sporządzone w aptece na
podstawie recepty,
6) leku uzupełniającym - rozumie się przez to leki wspomagające lub uzupełniające
działanie leków podstawowych, a także leki najnowszej generacji o zbliżonych
właściwościach terapeutycznych a wysokiej cenie,
7) leku podstawowym - rozumie się przez to leki ratujące życie lub niezbędne
w terapii i dla podtrzymania zdrowia, najbardziej uzasadnione w danej
grupie leków,
8) lekarzu - rozumie się przez to również lekarza stomatologa,
9) lekarzu ubezpieczenia zdrowotnego - rozumie się przez to lekarza zakładu opieki
zdrowotnej lub lekarza wykonującego zawód poza zakładem opieki zdrowotnej,
z którym to zakładem bądź lekarzem zawarto umowę o udzielanie ubezpieczonym
świadczeń z zakresu podstawowej lub specjalistycznej opieki zdrowotnej,
10) materiałach medycznych - rozumie się przez to artykuły sanitarne oraz inne
materiały medyczne w rozumieniu ustawy z dnia 10 października
1991 r. o środkach farmaceutycznych, materiałach medycznych, aptekach,
hurtowniach i nadzorze farmaceutycznym,
11) nazwie handlowej leku - rozumie się przez to nazwę zastrzeżoną przez
producenta,
12) nazwie międzynarodowej leku - rozumie się przez to nazwę leku ustaloną przez
Światową Organizację Zdrowia,
13) najniższym wynagrodzeniu - rozumie się przez to najniższe wynagrodzenie
pracowników, ogłoszone przez Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w Dzienniku
Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski" na podstawie Kodeksu
pracy,
14) osobie pobierającej emeryturę lub rentę - rozumie się przez to osobę objętą
zaopatrzeniem emerytalnorentowym, określonym w odrębnych przepisach,
15) przeciętnym wynagrodzeniu - rozumie się przez to przeciętne miesięczne
wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw z poprzedniego kwartału, ogłaszane
przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym
Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski",
16) świadczeniu zdrowotnym - rozumie się przez to świadczenie określone
w ustawie z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej,
17) ubezpieczeniu społecznym rolników - rozumie się przez to ubezpieczenie
określone w ustawie z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu
społecznym rolników,
18) działalności pozarolniczej - rozumie się przez to działalność, o której
mowa w art. 8 ust. 6 ustawy z dnia 13 października 1998 r.
o systemie ubezpieczeń społecznych,
19) ubezpieczeniu społecznym - rozumie się przez to ubezpieczenia emerytalne
i rentowe określone w ustawie z dnia 13 października 1998 r.
o systemie ubezpieczeń społecznych,
20) zawodzie medycznym - rozumie się przez to zawód, który na podstawie odrębnych
przepisów uprawnia do udzielania świadczeń zdrowotnych,
21) członku rodziny - rozumie się przez to, z zastrzeżeniem pkt 21a,
następujące osoby, pozostające na wyłącznym utrzymaniu ubezpieczonego opłacającego
składkę:
a) dziecko własne, dziecko drugiego małżonka, dziecko przysposobione oraz wnuka
i dziecko obce przyjęte na wychowanie, również w ramach rodziny zastępczej,
do ukończenia przez nie 18 lat, a jeżeli kształci się dalej - do ukończenia 26
lat, natomiast jeżeli jest niepełnosprawne w znacznym stopniu - bez ograniczenia wieku,
b) małżonka,
c) krewnych wstępnych pozostających z nim we wspólnym gospodarstwie domowym
i nie objętych obowiązkiem ubezpieczenia,
21a) za członka rodziny uważa się także dzieci uprawnione do renty rodzinnej,
22) Kasie Chorych bez bliższego oznaczenia - rozumie się przez to regionalną lub
branżową Kasę Chorych,
23) świadczeniodawcy - rozumie się przez to zakład opieki zdrowotnej wykonujący
zadania określone w jego statucie oraz osobę wykonującą zawód medyczny
w ramach indywidualnej lub specjalistycznej praktyki albo osobę, która uzyskała
fachowe kwalifikacje do udzielania świadczeń zdrowotnych i udziela ich
w ramach prowadzonej działalności gospodarczej,
24) Pełnomocniku - rozumie się przez to Pełnomocnika Rządu do Spraw Wprowadzenia
Powszechnego Ubezpieczenia Zdrowotnego, o którym mowa w art. 167,
25) Urzędzie Nadzoru - rozumie się przez to Urząd Nadzoru Ubezpieczeń Zdrowotnych,
o którym mowa w art. 151-151f,
26) świadczeniach pielęgniarskich - rozumie się przez to świadczenia zdrowotne
określone w art. 4 i 5 ustawy z dnia 5 lipca 1996 r.
o zawodach pielęgniarki i położnej,
27) poziomie referencyjnym szpitali - rozumie się przez to podział szpitali
w zależności od zakresu i rodzaju udzielanych przez nie świadczeń
zdrowotnych,
28) aptece - rozumie się przez to aptekę ogólnodostępną, a także punkt apteczny,
29) szpitalu - rozumie się przez to również szpital kliniczny,
30) ambulatoryjnej opiece zdrowotnej - rozumie się przez to udzielanie świadczeń
zdrowotnych pacjentom nie wymagającym hospitalizacji (leczenia szpitalnego) przez
przychodnie, poradnie i ośrodki zdrowia oraz udzielanie tych świadczeń
w ramach praktyki zawodów medycznych.
Art. 8
Obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego podlegają:
1) osoby objęte ubezpieczeniem społecznym lub ubezpieczeniem społecznym rolników,
z zastrzeżeniem art. 2, które są:
a) pracownikami,
b) rolnikami,
c) osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność lub osobami z nimi
współpracującymi,
d) osobami wykonującymi pracę nakładczą,
e) osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub
osobami z nimi współpracującymi,
f) osobami duchownymi,
g) członkami rolniczych spółdzielni produkcyjnych, spółdzielni kółek rolniczych
lub członkami ich rodzin,
h) osobami pobierającymi świadczenia socjalne wypłacane w okresie urlopu lub
zasiłek socjalny wypłacany na czas przekwalifikowania zawodowego i poszukiwania
nowego zatrudnienia wynikające z odrębnych przepisów lub z układów
zbiorowych pracy,
2) żołnierze zawodowi oraz żołnierze odbywający służbę okresową lub
nadterminową zasadniczą służbę wojskową,
3) policjanci,
4) funkcjonariusze Urzędu Ochrony Państwa,
5) funkcjonariusze Straży Granicznej,
6) funkcjonariusze Służby Więziennej,
7) funkcjonariusze Państwowej Straży Pożarnej,
8) posłowie i senatorowie,
9) sędziowie i prokuratorzy,
10) osoby pobierające emeryturę lub rentę za wyjątkiem osób, o których mowa
w art.7 pkt 21a, osoby w stanie spoczynku pobierające uposażenie lub
uposażenia rodzinne oraz osoby pobierające uposażenie po zwolnieniu ze służby,
11) dzieci, uczniowie oraz słuchacze zakładów kształcenia nauczycieli
w rozumieniu przepisów o systemie oświaty, nie pozostający na wyłącznym
utrzymaniu osoby podlegającej ubezpieczeniu,
12) studenci i słuchacze studiów doktoranckich, nie pozostający na wyłącznym
utrzymaniu osoby podlegającej ubezpieczeniu,
13) słuchacze Krajowej Szkoły Administracji Publicznej,
14) osoby pobierające stypendium sportowe po ukończeniu 15 roku życia, nie objęte
ubezpieczeniem zdrowotnym z innego tytułu,
15) bezrobotni,
16) osoby pobierające zasiłek przedemerytalny lub świadczenie przedemerytalne,
17) osoby pobierające rentę socjalną, zasiłek stały, zasiłek stały wyrównawczy
lub gwarantowany zasiłek okresowy z pomocy społecznej,
18) kombatanci nie podlegający ubezpieczeniu społecznemu w Rzeczypospolitej
Polskiej lub nie pobierający emerytury lub renty,
19) osoby korzystające z urlopu wychowawczego nie pozostające na wyłącznym
utrzymaniu osoby podlegającej ubezpieczeniu,
20) rolnicy i ich domownicy, którzy nie podlegają ubezpieczeniu społecznemu
rolników z mocy ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników, jeżeli nie są
objęci obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego na podstawie pkt 1-19,
21) cudzoziemcy, którzy przebywają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na
podstawie karty stałego pobytu lub karty czasowego pobytu wydanej im w związku
z udzieleniem statusu uchodźcy.
Art. 8a
1. Obowiązek ubezpieczenia zdrowotnego uważa się za spełniony po zgłoszeniu
osoby podlegającej temu obowiązkowi w Kasie Chorych, zgodnie z przepisami
art. 16, i opłaceniu składki w terminie i na zasadach określonych
ustawą.
2. Osoba podlegająca obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego po zgłoszeniu
w Kasie Chorych:
1) staje się członkiem Kasy Chorych,
2) uzyskuje wraz z członkami rodziny prawo do świadczeń z ubezpieczenia
zdrowotnego, z zastrzeżeniem art. 51.
3. Członkostwo w Kasie Chorych osoby, o której mowa w ust. 2,
kończy się z dniem wygaśnięcia obowiązku ubezpieczenia, chyba że osoba ta
ubezpiecza się nadal dobrowolnie.
3a. Członkostwo w Kasie Chorych osoby, o której mowa w ust. 2,
nie wygasa w okresie pobierania przez tę osobę zasiłków, przyznanych na podstawie
przepisów o ubezpieczeniu chorobowym lub wypadkowym, których nie zalicza się do
podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne.
4. Prawo do świadczeń z ubezpieczenia zdrowotnego osoby, o której mowa
w ust. 2, i członków jej rodziny ustaje po upływie 30 dni od dnia
wygaśnięcia jej członkostwa w Kasie Chorych, chyba że osoba ta stała się
w tym czasie członkiem innej Kasy Chorych.
5. W odniesieniu do osób ubiegających się o przyznanie emerytury lub renty
członkostwo w Kasie Chorych nie wygasa w okresie trwania postępowania
o przyznanie tych świadczeń.
6. W razie nienabycia praw do emerytury lub renty osoba, o której mowa
w ust. 5, zobowiązana jest do zwrotu kosztów udzielanych jej świadczeń
zdrowotnych w okresie od daty, o której mowa w ust. 4.
7. Jednocześnie można być członkiem tylko jednej Kasy Chorych.
Art. 9
1. Osoba nie wymieniona w art. 8 może ubezpieczać się dobrowolnie na
podstawie pisemnego wniosku złożonego w Kasie Chorych.
2. Podstawę wymiaru składki opłacanej przez osobę, o której mowa
w ust. 1, stanowi kwota deklarowanego miesięcznego dochodu, nie niższa jednak
od kwoty odpowiadającej przeciętnemu wynagrodzeniu.
3. Osoba, o której mowa w ust. 1, zostaje objęta ubezpieczeniem
zdrowotnym z dniem określonym w umowie zawartej przez tę osobę z Kasą
Chorych, a przestaje być nim objęta z dniem rozwiązania umowy lub
nieopłacenia składki w obowiązującym terminie.
4. Objęcie ubezpieczeniem zdrowotnym osoby, o której mowa w ust. 1,
oznacza równoczesne ubezpieczenie członków jej rodziny.
5. Osoba, o której mowa w ust. 1, w okresie objęcia jej
ubezpieczeniem zdrowotnym jest członkiem Kasy Chorych, z którą zawarła umowę.
6. Prawo do świadczeń zdrowotnych osoby, o której mowa w ust. 1,
i członków jej rodziny rozpoczyna się w dniu objęcia ubezpieczeniem
i wygasa po upływie 30 dni od dnia ustania członkostwa w Kasie Chorych.
7. Kasa Chorych może uzależnić objęcie ubezpieczeniem osoby, o której mowa
w ust. 1, od wpłacenia przez nią kwoty odpowiadającej wielokrotności
miesięcznej składki na ubezpieczenie zdrowotne, naliczanej na zasadach określonych
w ust. 2, jeśli nie była ona dotąd członkiem Kasy Chorych lub przerwa
w jej ubezpieczeniu zdrowotnym w Kasie Chorych trwała dłużej niż 3
miesiące.
8. Szczegółowe zasady ustalania wysokości i pobierania kwoty, o której
mowa w ust. 7, określa statut Kasy Chorych, z tym że nie może być ona
wyższa niż dwukrotność przeciętnego wynagrodzenia.
9. Kasa Chorych zawiadamia Zakład Ubezpieczeń Społecznych lub Kasę Rolniczego
Ubezpieczenia Społecznego o objęciu ubezpieczeniem zdrowotnym osoby
ubezpieczającej się na własny wniosek.
Art. 10
W Kasach Chorych nie mogą ubezpieczać się obywatele państw obcych, przebywający na
terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na innej podstawie niż karta stałego pobytu lub
karta czasowego pobytu wydana im w związku z udzieleniem statusu uchodźcy,
a także którzy są zatrudnieni w obcych przedstawicielstwach dyplomatycznych,
urzędach konsularnych, misjach, misjach specjalnych lub międzynarodowych instytucjach,
chyba że umowy międzynarodowe ratyfikowane przez Rzeczpospolitą Polską stanowią
inaczej.
Art. 11
Obowiązek ubezpieczenia zdrowotnego osób, o których mowa w art. 8
pkt 1, powstaje i wygasa w terminach określonych w przepisach
o ubezpieczeniu społecznym lub ubezpieczeniu społecznym rolników.
Art. 12
Obowiązek ubezpieczenia zdrowotnego osób wymienionych w art. 8 pkt 2-7
powstaje z dniem nawiązania stosunku służbowego, a wygasa z dniem jego
ustania.
Art. 13
Obowiązek ubezpieczenia zdrowotnego osób wymienionych w art. 8 pkt 8
i 9 powstaje z dniem przyznania im uposażenia, a wygasa z dniem
utraty prawa do pobierania uposażenia.
Art. 14
1. Obowiązek ubezpieczenia zdrowotnego emerytów i rencistów powstaje od
dnia, od którego przysługuje wypłata emerytury lub renty, a wygasa z dniem
zaprzestania pobierania świadczenia.
2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do osób w stanie spoczynku
pobierających uposażenie lub pobierających uposażenie rodzinne oraz osób
pobierających uposażenie po zwolnieniu ze służby.
Art. 15
Obowiązek ubezpieczenia:
1) uczniów i słuchaczy, wymienionych w art. 8 pkt 11 - powstaje
z dniem przyjęcia do szkoły lub zakładu kształcenia nauczycieli, a wygasa
z dniem ukończenia szkoły lub zakładu kształcenia nauczycieli albo skreślenia
z listy uczniów lub słuchaczy,
2) dzieci, uczniów i słuchaczy, wymienionych w art. 8 pkt 11,
przebywających w placówce opiekuńczowychowawczej, resocjalizacyjnej lub
w domu pomocy społecznej - powstaje z dniem przyjęcia do placówki albo domu,
a wygasa z końcem pobytu w placówce bądź domu,
3) osób wymienionych w art. 8 pkt 12 i 13 - powstaje z dniem
immatrykulacji i złożenia ślubowania lub przyjęcia na studia doktoranckie,
a wygasa z dniem uzyskania statusu absolwenta lub ukończenia studiów
doktoranckich albo skreślenia z listy studentów lub skreślenia z listy
uczestników studiów doktoranckich,
4) osób wymienionych w art. 8 pkt 14 - powstaje z dniem przyznania
stypendium, a wygasa z dniem utraty prawa do jego pobierania,
5) bezrobotnych - powstaje z dniem uzyskania statusu bezrobotnego, a wygasa
z dniem utraty tego statusu,
6) osób pobierających zasiłek przedemerytalny lub świadczenie przedemerytalne
z urzędu pracy - obejmuje okres od dnia przyznania prawa do zasiłku
przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego do dnia utraty prawa do ich
pobierania,
7) osób pobierających rentę socjalną, zasiłek stały, zasiłek stały wyrównawczy
lub gwarantowany zasiłek okresowy z pomocy społecznej - obejmuje okres od dnia
przyznania renty lub zasiłku do dnia utraty prawa do ich pobierania,
8) osób korzystających z urlopu wychowawczego - powstaje z dniem
rozpoczęcia urlopu, a wygasa z dniem zakończenia urlopu,
9) rolników, o których mowa w art. 8 pkt 20 - powstaje
z dniem zaistnienia określonych w tym przepisie warunków, a wygasa
z dniem ich ustania,
10) osób, o których mowa w art. 8 pkt 21 - powstaje z dniem
otrzymania karty stałego pobytu lub karty czasowego pobytu, wydanej w związku
z udzieleniem statusu uchodźcy, a wygasa z dniem jego utraty.
Art. 16
1. Do ubezpieczenia zdrowotnego osób objętych ubezpieczeniem społecznym oraz
wymienionych w ust. 3-10 stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące zasad,
trybu i terminu zgłaszania do ubezpieczenia społecznego lub do ubezpieczenia
społecznego rolników, z zastrzeżeniem ust. 11.
2. Do ubezpieczenia zdrowotnego osób wymienionych w art. 8 pkt 2-9
stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące zasad, trybu i terminu zgłaszania do
ubezpieczenia społecznego, z zastrzeżeniem ust. 11.
3. Osoby pobierające emeryturę lub rentę zgłasza do ubezpieczenia zdrowotnego
Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego lub inna
właściwa instytucja emerytalnorentowa.
4. Osoby wymienione w art. 8 pkt 11 i 12 zgłaszają do
ubezpieczenia zdrowotnego szkoły, zakłady kształcenia nauczycieli, szkoły wyższe,
jednostki prowadzące studia doktoranckie, placówki opiekuńczowychowawcze,
resocjalizacyjne i domy pomocy społecznej.
5. Osoby wymienione w art. 8 pkt 13 zgłasza do ubezpieczenia
zdrowotnego Krajowa Szkoła Administracji Publicznej.
6. Osoby wymienione w art. 8 pkt 14 zgłasza do ubezpieczenia
zdrowotnego podmiot wypłacający stypendium.
7. Bezrobotnych oraz osoby pobierające zasiłek przedemerytalny lub świadczenie
przedemerytalne z urzędu pracy zgłasza do ubezpieczenia zdrowotnego wypłacający
zasiłek lub świadczenie.
8. Osoby pobierające rentę socjalną, zasiłek stały, zasiłek stały wyrównawczy
lub gwarantowany zasiłek okresowy z pomocy społecznej zgłasza do ubezpieczenia
zdrowotnego ośrodek pomocy społecznej.
9. Osoby wymienione w art. 8 pkt 20 zgłasza do ubezpieczenia
zdrowotnego Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Osoby te zobowiązane są
zgłosić się w Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego w celu ich
zarejestrowania.
10. Osoby nie wymienione w ust. 1-9 zgłaszają się do ubezpieczenia
zdrowotnego same.
11. Zgłoszenia, o których mowa w ust. 1-10, kierowane są do Zakładu
Ubezpieczeń Społecznych lub Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Zgłoszenie
powinno zawierać: wskazanie Kasy Chorych, nazwisko, pierwsze i drugie imię,
nazwisko rodowe, płeć, adres zamieszkania, numer PESEL, datę urodzenia oraz numer NIP
w przypadku osób, którym nadano ten numer. Gdy osoba zgłaszana do ubezpieczenia
zdrowotnego nie ma nadanego numeru PESEL i numeru NIP, zgłoszenie powinno zawierać
rodzaj i numer dowodu tożsamości. Zgłoszenie powinno zawierać również
następujące dane dotyczące członków rodziny objętej ubezpieczeniem: nazwisko,
pierwsze i drugie imię, nazwisko rodowe, płeć, stopień pokrewieństwa, datę
urodzenia, adres zamieszkania, stopień niepełnosprawności, numer PESEL oraz numer NIP
w przypadku osób, którym nadano ten numer.
12. Osoby, o których mowa w ust. 1-9, składają wniosek
o ubezpieczenie w innej Kasie Chorych za pośrednictwem płatnika ich składki.
Płatnik niezwłocznie przekazuje wniosek wskazanej Kasie Chorych oraz zawiadamia
o tym fakcie, w ciągu 7 dni od dnia ubezpieczenia wnioskodawcy we wskazanej
Kasie Chorych, właściwy oddział Zakładu Ubezpieczeń Społecznych lub Kasy Rolniczego
Ubezpieczenia Społecznego oraz Kasę Chorych, której członkiem był ostatnio
wnioskodawca.
13. Osoby, o których mowa w ust. 10, są obowiązane, w ciągu 7
dni od dnia ubezpieczenia się w innej Kasie Chorych, zawiadomić o tym fakcie
Kasę Chorych, której ostatnio były członkami, oraz poinformować właściwy oddział
Zakładu Ubezpieczeń Społecznych lub Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego.
Art. 18
1. Dowodem objęcia ubezpieczeniem zdrowotnym jest dokument, zwany dalej
"kartą ubezpieczenia".
2. Rada Kasy Chorych może podjąć uchwałę, że karta ubezpieczenia będzie
stosowana także do potwierdzania świadczeń wykonywanych na rzecz ubezpieczonego.
3. Karta ubezpieczenia zawiera nazwę Kasy Chorych oraz następujące dane osobowe
ubezpieczonego:
1) imię (imiona) i nazwisko,
2) numer PESEL,
3) datę urodzenia.
4. Karta ubezpieczenia może zawierać także:
1) adres zamieszkania,
2) numer karty ubezpieczenia,
3) zdjęcie ubezpieczonego.
5. W karcie ubezpieczenia, za zgodą ubezpieczonego, mogą być umieszczane dodatkowo
informacje dotyczące jego stanu zdrowia
6. Kartę ubezpieczenia otrzymuje osoba ubezpieczona po zgłoszeniu jej w Kasie
Chorych, zgodnie z art. 16.
7. Rada Ministrów, po zasięgnięciu opinii Rady Krajowego Związku Kas Chorych,
określi, w drodze rozporządzenia, formy karty ubezpieczenia, a także tryb jej
wydawania i unieważniania.
Art. 19
Składka na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 7,5% podstawy wymiaru składki,
z zastrzeżeniem art. 20 i art. 169g.
Art. 20
1. Składka na ubezpieczenie zdrowotne rolnika podlegającego ubezpieczeniu
społecznemu rolników jest równa kwocie odpowiadającej cenie połowy kwintala żyta
z każdego hektara przeliczeniowego użytków rolnych w prowadzonym
gospodarstwie rolnym, ustalonej dla celów wymiaru podatku rolnego, z zastrzeżeniem
ust. 2.
2. Podstawą wymiaru składki dla rolnika prowadzącego działy specjalne produkcji
rolnej jest ponadto deklarowana kwota odpowiadająca dochodowi ustalonemu dla
opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
3. Podstawą wymiaru składki dla rolnika, o którym mowa w art. 8
pkt 20, jest kwota odpowiadająca wysokości zasiłku stałego z pomocy
społecznej.
4. Podstawą wymiaru składki dla domownika pracującego z rolnikiem
w rozumieniu ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników jest kwota
odpowiadająca wysokości zasiłku stałego z pomocy społecznej.
5. Składka rolnika na ubezpieczenie zdrowotne obejmuje członków jego rodziny,
jeżeli nie są oni domownikami w rozumieniu ustawy o ubezpieczeniu społecznym
rolników.
6. Składka rolnika nie może przekroczyć wysokości kwoty składki naliczanej
z 50 hektarów przeliczeniowych prowadzonego gospodarstwa rolnego.
Art. 21
1. Do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne osób,
o których mowa w art.8 pkt 1 lit. a), c)-h), stosuje się przepisy
określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych
osób, z zastrzeżeniem ust. 2b, 2c i 3a.
2. Do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne osób,
o których mowa w art. 8 pkt 2-7, objętych ubezpieczeniami
emerytalnym i rentowymi, stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru
składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób, z zastrzeżeniem
ust. 2b, 2c i 3a.
2a. Podstawę wymiaru składek dla osób, o których mowa w art. 8
pkt 2-7, nie objętych ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi, stanowi kwota
odpowiadająca uposażeniu tych osób.
2b. Przy ustalaniu podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne osób,
o których mowa w ust. 1, nie stosuje się wyłączeń wynagrodzeń za czas
niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą
zakaźną oraz nie stosuje się ograniczenia, o którym mowa w art. 19
ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie
ubezpieczeń społecznych.
2c. Podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne pomniejsza się o kwoty
składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i chorobowe, potrąconych przez
płatników ze środków ubezpieczonego, zgodnie z przepisami o systemie
ubezpieczeń społecznych.
3. Podstawą wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne dla:
1) osób wymienionych w art. 8 pkt 8 i 9 - jest kwota
odpowiadająca wysokości ich uposażenia pomniejszona o kwoty składek na
ubezpieczenia emerytalne i rentowe potrąconych przez płatników ze środków
ubezpieczonego, zgodnie z przepisami o systemie ubezpieczeń społecznych,
2) osób wymienionych w art. 8 pkt 10 - jest kwota emerytury, renty,
z wyłączeniem dodatków, zasiłków, świadczeń pieniężnych i ryczałtu
energetycznego,
3) osób wymienionych w art. 8 pkt 11 i 12 - jest kwota
odpowiadająca wysokości zasiłku stałego z pomocy społecznej,
4) osób wymienionych w art. 8 pkt 13 i 14 - jest kwota
odpowiadająca wysokości pobieranego stypendium,
5) osób wymienionych w art. 8 pkt 15 - jest kwota odpowiadająca
wysokości pobieranego zasiłku dla bezrobotnych lub stypendium, a w przypadku
niepobierania przez bezrobotnego zasiłku lub stypendium - kwota odpowiadająca wysokości
zasiłku stałego z pomocy społecznej,
6) osób wymienionych w art. 8 pkt 16 - jest kwota odpowiadająca
wysokości zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego,
7) osób wymienionych w art. 8 pkt 17 - jest kwota odpowiadająca
wysokości renty socjalnej, zasiłku stałego, zasiłku stałego wyrównawczego lub
gwarantowanego zasiłku okresowego z pomocy społecznej,
8) osób wymienionych w art. 8 pkt 18 - jest kwota odpowiadająca
wysokości zasiłku stałego z pomocy społecznej,
9) osób wymienionych w art. 8 pkt 19 - jest kwota odpowiadająca
wysokości pobieranego zasiłku wychowawczego,
10) osób wymienionych w art. 8 pkt 21, jeżeli nie dotyczą ich
przepisy art. 8 pkt 1-20 - jest kwota odpowiadająca wysokości przeciętnego
wynagrodzenia.
3a. Podstawą wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne dla osób wymienionych
w art. 8 pkt 1 lit. f), z wyłączeniem osób duchownych będących
podatnikami podatku dochodowego od osób fizycznych lub zryczałtowanego podatku od
przychodów osób duchownych, jest kwota odpowiadająca wysokości zasiłku stałego
z pomocy społecznej.
4. Rada Ministrów określa, w drodze rozporządzenia, szczegółowy sposób
ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne rolników, ich domowników
oraz osób pobierających emeryturę lub rentę rolniczą, a także terminy
i tryb ich opłacania.
Art. 22
Jeżeli ubezpieczony uzyskuje przychody z więcej niż jednego źródła, składka
na ubezpieczenie zdrowotne jest opłacana od wszystkich tych przychodów, dla których
podstawa wymiaru składki jest określona w art. 21.
Art. 23
Składkę na ubezpieczenie zdrowotne opłaca osoba podlegająca ubezpieczeniu
zdrowotnemu, z zastrzeżeniem art. 24 i 25.
Art. 24
1. Za osobę pozostającą w stosunku pracy lub w stosunku służbowym,
pobierającą uposażenie w stanie spoczynku lub uposażenie rodzinne albo
uposażenie po zwolnieniu ze służby składkę jako płatnik oblicza, pobiera
z dochodu ubezpieczonego i odprowadza pracodawca, a w razie wypłaty
świadczeń pracowniczych z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych,
o którym mowa w ustawie z dnia 29 grudnia 1993 r.
o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy;
podmiot zobowiązany do wypłaty tych świadczeń.
2. Za osobę wykonującą pracę na podstawie umowy zlecenia lub umowy agencyjnej oraz
za osobę z nią współpracującą składkę jako płatnik oblicza, pobiera
z dochodu ubezpieczonego i odprowadza zleceniodawca.
2a. Za osobę pobierającą świadczenie socjalne wypłacane w okresie urlopu lub
zasiłek socjalny wypłacany na czas przekwalifikowania zawodowego i poszukiwania
nowego zatrudnienia składkę, jako płatnik, oblicza, pobiera z dochodu
ubezpieczonego i odprowadza jednostka wypłacająca świadczenie lub zasiłek.
3. Za bezrobotnego pobierającego zasiłek lub stypendium, osobę pobierającą
zasiłek przedemerytalny lub świadczenie przedemerytalne składkę jako płatnik oblicza,
pobiera z dochodu ubezpieczonego i odprowadza właściwy urząd pracy.
4. Za członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek
rolniczych oraz członków ich rodzin składkę jako płatnik oblicza, pobiera
z dochodu ubezpieczonego i odprowadza spółdzielnia.
5. Za osobę pobierającą uposażenie posła lub senatora składkę jako płatnik
oblicza, pobiera z dochodu ubezpieczonego i odprowadza Kancelaria Sejmu lub
Kancelaria Senatu.
6. Za osobę pobierającą emeryturę lub rentę składkę jako płatnik oblicza,
pobiera z kwoty emerytury, renty, o której mowa w art. 21 ust. 3
pkt 2, i odprowadza Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Kasa Rolniczego
Ubezpieczenia Społecznego albo inna instytucja emerytalnorentowa wypłacająca emeryturę
lub rentę.
7. Za osobę, o której mowa w art. 8 pkt 13, składkę jako
płatnik oblicza, pobiera z dochodu ubezpieczonego i odprowadza Krajowa Szkoła
Administracji Publicznej.
8. Za osobę, o której mowa w art. 8 pkt 14, składkę jako
płatnik oblicza, pobiera z dochodu ubezpieczonego i odprowadza podmiot
wypłacający stypendium.
9. Za osobę współpracującą z osobą prowadzącą pozarolniczą działalność
składkę oblicza, odprowadza i finansuje ze środków własnych osoba prowadząca
działalność.
|