OPIS: ostry zawał mięśnia serca jest wyrazem gwałtownie rozwijającej się martwicy mięśnia w następstwie utrzymującego się zupełnego zamknięcia przepływu krwi przez określony obszar mięśnia, spowodowanego zazwyczaj zakrzepem, często współistniejącym z blaszką miażdżycową tętnicy wieńcowej;

• konsekwencje kliniczne zależą od obszaru i umiejscowienia zawału oraz szybkości, z jaką przepływ krwi przez niedokrwione tkanki może być przywrócony środkami farmakologicznymi lub mechanicznymi,
• po zupełnym zamknięciu tętnicy martwica mięśnia dokonuje się w ciągu 4-6 h; przepływ krwi do obszaru niedokrwionego musi być utrzymany w granicach 40% prawidłowego, aby tkanka przeżyła;
• można wyróżnić zawał z patologicznym załamkiem Q i bez tego załamka, zależnie od tego, czy jest to zawał pełnościenny z zupełnym zamknięciem tętnicy doprowadzającej do obszaru zawału (z patologicznym załamkiem Q), czy też nieobejmujący całej grubości ściany i wywołany znacznym zwężeniem, ale nie zupełnym zamknięciem tętnicy doprowadzającej (bez załamka Q),
• całkowite zamknięcie głównego pnia lewej tętnicy wieńcowej, zwykle zaopatrującego 70% masy mięśnia lewej komory, ma poważne następstwa i zwykle kończy się śmiercią w ciągu minut lub godzin.

Wiek: powyżej 40 roku życia.

Płeć:

• od 40-70 roku życia przeważają mężczyźni,
• powyżej 70 roku życia jednakowa zapadalność u mężczyzn i kobiet.

OBJAWY: 

• bóle: brzucha, ramion, pleców, żuchwy, szyi, klatki piersiowej,
• niepokój,
• obecność fali na żyle szyjnej (w przypadku bloku przedsionkowo-komorowego lub niewydolności prawej komory),
• uczucie ciężaru w klatce piersiowej, ściskanie, rozpieranie,
• kaszel, poty, duszność, rzężenia, chrapliwy oddech,
• zaburzenia rytmu serca,
• podwyższone ciśnienie tętnicze lub hipotonia,
• wypełnienie żył szyjnych,
• zawroty głowy, bladość powłok, osłabienie, omdlenie,
• nudności, wymioty, nasilone pocenie się.

CZYNNIKI RYZYKA: 

• hipercholesterolemia (podwyższone stężenie LDL, obniżone HDL),
• hipertrójglicerydemia,
• przedwczesna (< 55) rodzinna choroba wieńcowa,
• palenie tytoniu,
• nadciśnienie tętnicze,
• otyłość,
• siedzący tryb życia,
• cukrzyca,
• podeszły wiek,
• stres,
• wroga, sfrustrowana osobowość (w przeciwieństwie do osoby konsekwentnie zdążającej do celu).

TRYB LECZENIA: hospitalizacja na oddziale intensywnej terapii kardiologicznej.

LECZENIE OGÓLNE: analgezja, leczenie i zapobieganie elektrycznym i mechanicznym powikłaniom, postępowanie zmierzające do ograniczenia obszaru zawału, ochrony mięśnia sercowego;

AKTYWNOŚĆ ŻYCIOWA: 

• bezwzględne leżenie przez pierwsze 24 h,
• ustalony przez lekarza plan rehabilitacji.

DIETA: nic doustnie aż do ustabilizowania stanu klinicznego; potem dieta niskotłuszczowa, małosolna.

ZAPOBIEGANIE: 

• unikać czynników ryzyka,
• kwas acetylosalicylowy (Aspiryna 81 mg/dz.) może mieć korzystne działanie.

PRZEBIEG CHOROBY I ROKOWANIE: 

• śmiertelność w zawale wynosi 10% w okresie szpitalnym i 10% w ciągu pierwszego roku po zawale; ponad 60% zgonów następuje w ciągu pierwszej godziny od początku objawów,