OPIS: rak żołądka może się rozwijać w dowolnym miejscu tego narządu; szybko powstają przerzuty do okolicznych węzłów chłonnych, sieci, wątroby i płuc.

Uwarunkowania genetyczne: 

• u najbliższych krewnych występuje 2-4 razy częściej,
• częściej występuje u osób z grupą krwi A,
• rzadko spotykany u Indian północnoamerykańskich.

Wiek: 

• powyżej 55 roku życia (2/3 po 65 roku życia).

Płeć: 

• częściej u mężczyzn niż u kobiet (1,6:1).

OBJAWY: 

• przewlekłe bóle brzucha, zwłaszcza w nadbrzuszu, niemające charakteru kolkowego,
• brak apetytu,
• ból nie ustępuje po lekach zobojętniających,
• ból nasila się po jedzeniu, ustępuje na czczo,
• nudności i wymioty,
• zaparcie,
• w trakcie jedzenia szybko pojawia się uczucie sytości.

PRZYCZYNY: 

• niewyjaśnione; prawdopodobnie nowotwór powstaje na podłożu nieswoistych uszkodzeń błony śluzowej;
• możliwy związek z infekcją Helicobacter pylon-, lub ze spożywaniem konserwantów (azotanów, siarczynów i in.).

CZYNNIKI RYZYKA: 

• dieta obfitująca w szkodliwe dodatki (pokarmy: wędzone, marynowane, solone; ostre przyprawy orientalne),
• niedokwaśność soku żołądkowego,
• zanikowy nieżyt żołądka,
• niedokrwistość złośliwa,
• przebyta resekcja żołądka,
• palenie tytoniu,
• obecność polipów lub dysplazji w innych miejscach przewodu pokarmowego,
• zakażenie Helicobacter pylon,
• polipowatość rodzinna.

LECZENIE OGÓLNE:  szansę na wyleczenie stwarza jedynie operacyjne radykalne wycięcie nowotworu wraz z okolicznymi węzłami chłonnymi; nawet u chorych, u których zmiana nowotworowa wydaje się nieoperacyjna, należy dążyć do operacyjnego zmniejszenia masy guza, gdyż jest to najskuteczniejsze postępowanie paliatywne, zwiększające też szansę powodzenia ewentualnej chemioterapii lub radioterapii; wyjątek stanowi wczesny rak żołądka, w którym usunięcie zmiany bez operacji (zwykle endoskopowe) może czasem doprowadzić do wyleczenia; w leczeniu paliatywnym raka wpustu stosuje się z powodzeniem metody inne niż operacyjne.

POSTĘPOWANIE CHIRURGICZNE: 

• leczeniem z wyboru jest zwykle radykalne, prawie całkowite wycięcie żołądka (gastrektomia subtotalna) z zespoleniem żołądkowo-jelitowym lub żołądkowo-dwunastniczym; większość żołądka usuwa się w jednym bloku wraz z siecią większą i mniejszą; niekiedy usuwa się również śledzionę i ogon trzustki; w razie stwierdzenia naciekania okolicznych struktur naciek taki również należy wyciąć,
• całkowite wycięcie żołądka (gastrektomia totalna) wykonuje się jedynie wtedy, gdy jest to konieczne do usunięcia całości nacieku nowotworowego,
• miejscowe wycięcie zmiany nowotworowej stosuje się jako zabieg paliatywny w przypadku nowotworu nieoperacyjnego w celu wyeliminowania przyczyny krwawienia lub niedrożności.

AKTYWNOŚĆ ŻYCIOWA: 

• uzależniona od wydolności fizycznej pacjenta.

DIETA: 

• zależnie od rodzaju wykonanej operacji; do uzyskania właściwego stanu odżywienia niekiedy może być konieczne uzupełniające lub całkowite żywienie pozajelitowe.

PRZEBIEG CHOROBY I ROKOWANIE: 

• w większości przypadków rak żołądka daje objawy dopiero w późnym stadium, dlatego w chwili rozpoznania zazwyczaj ma się do czynienia ze znacznym zaawansowaniem tej choroby; jedyną szansą wyleczenia jest radykalna operacja,
• ogólna liczba przeżyć 5-letnich wynosi 18% (przy miejscowym zaawansowaniu nowotworu 57%, regionalnym -19%, a w razie obecności przerzutów odległych - 2%),
• wykrycie wczesnego raka żołądka następuje zazwyczaj przypadkowo przy okazji badań z innego powodu lub w wyniku przesiewowych badań endoskopowych w regionach endemicznych; odsetek przeżyć 5-letnich wynosi wówczas powyżej 40%, zależnie od szczegółowego stopnia zaawansowania i typu histologicznego nowotworu.