Choroby
  • Indeks chorób
  • Podejście statyst.
  • Katalog firm




  •  
    Strona główna Wyślij do nas list... home_mail.jpg
    Choroba
    Odleżyna

    OPIS: odleżyna jest częstym i poważnym powikłaniem występującym u pacjentów unieruchomionych przez długi czas w następstwie poważnej choroby; najczęstsze miejsca powstawania odleżyn to skóra leżąca powyżej wyniosłości kostnych o skąpym podścielisku łącznotkankowym, np. okolica stawu łokciowego, bioder, pięty, kostek zewnętrznych oraz okolica krzyżowo-lędźwiowa; przeszło 95% przypadków odleżyn rozwija się w dolnych częściach ciała; średni czas leczenia szpitalnego pacjenta z odleżynami wynosi około 46 dni; ryzyko śmierci pacjenta w starszym wieku z gojącymi się odleżynami wzrasta czterokrotnie, a jeśli odleżyny się nie goją, to wzrost ryzyka jest sześciokrotny.

    Częstość występowania:

    • 9% pacjentów hospitalizowanych oraz 23% pacjentów pielęgnowanych w domu,
    • 43 przypadki odleżyn/100 000 osób rocznie.

    Wiek: 60-70% przypadków stanowią osoby w podeszłym wieku .

    Płeć: u kobiet częściej niż u mężczyzn.

    OBJAWY: 

    • stadium l: rumień nie ulegający zblednięciu, o wzmożonym uciepleniu, tkliwy na dotyk,
    • stadium II: zmiany skórne o charakterze rozpadowym ograniczone do naskórka, nadżerki, powstawanie pęcherzy, sączenie, rumień o zwiększonym odgraniczeniu od otoczenia, zmienna temperatura skóry, miejscowy obrzęk,
    • stadium III: powstawanie owrzodzenia i jego drążenie w kierunku tkanki podskórnej, demarkacja wilgotnych tkanek martwiczych, powstawanie strupa, sączenie,
    • stadium IV: owrzodzenie powiększa się, sięgając do powięzi głębokiej, mięśni lub kości;
    • zmiany rozkładowo-gnilne mogą osiągać rozmiary przewyższające wielkość widocznej rany; nierzadko może dojść do zapalenia szpiku kostnego lub posocznicy; na brzegach owrzodzenia może być widoczna ziarnina, ewentualnie wczesne stadia naskórkowania.

    PRZYCZYNY: 

    • nierównomierne rozłożenie nacisku w obrębie tkanek blisko przylegających do kości, zwłaszcza w miejscach z niewielką ilością tkanki podskórnej; nadmierny ucisk utrzymujący się przez 2 h prowadzi do nieodwracalnych zmian tkankowych (martwicy), będących wynikiem niedokrwienia,
    • tarcie naskórka o prześcieradło w trakcie przemieszczania unieruchomionego pacjenta,
    • wzmożona wilgotność naskórka (w wyniku nietrzymania moczu, wzmożonego pocenia), prowadząca do wzmożonego tarcia przylegających powierzchni oraz do maceracji naskórka.

    CZYNNIKI RYZYKA: 

    • przewlekłe unieruchomienie pacjenta, np. porażenie czterokończynowe,
    • niedożywienie i mała masa ciała,
    • hipoalbuminemia,
    • nietrzymanie stolca,
    • nietrzymanie moczu,
    • złamania kości (zwłaszcza kości udowej),
    • niedobory witaminy C,
    • zmiany skóry związane ze starzeniem się, np. obniżona percepcja bodźców bólowych, osłabienie mechanizmów obrony skóry, osłabienie mechanizmów immunologicznych, osłabienie procesu gojenia się ran,
    • niedokrwistość,
    • zakażenia,
    • schorzenia obwodowych naczyń krwionośnych,
    • demencja,
    • procesy nowotworowe,
    • cukrzyca,
    • zaburzenia krążenia mózgowego,
    • suchość skóry (wilgotność poniżej 40%, obniżenie temperatury).

    TRYB LECZENIA: 

    • wskazane wielospecjalistyczne podejście do leczenia odleżyn, zwłaszcza w przypadku pacjentów pielęgnowanych w warunkach domowych,
    • wszelkie powikłania u pacjentów leczonych w domu wymagają hospitalizacji w celu leczenia dołączających się infekcji ogólnoustrojowych,
    • oczyszczanie owrzodzenia z tkanek martwiczych, przeszczepy skóry (jeżeli są możliwe).

    LECZENIE OGÓLNE: 

    • poprawa ogólnego stanu odżywienia pacjenta (odpowiednia podaż białek),
    • oczyszczanie rany podczas każdej zmiany opatrunku w celu likwidacji tkanek martwiczych oraz wydzieliny,
    • przeciwwskazane używanie środków antyseptycznych mogących uszkadzać tkanki,
    • chirurgiczne opracowanie rany nie reagującej na leczenie po upływie 2-4 tyg.,
    • usuwanie tkanek martwiczych z odleżyny przez zastosowanie hydroterapii, preparatów zawierających enzymy proteolityczne, metod chirurgicznych lub laseroterapii,
    • u pacjentów z odleżynami stosowanie łóżek specjalnie do tego celu przystosowanych,
    • zmiana pozycji pacjenta co 2 h w celu odciążenia okolic narażonych na powstawanie odleżyn,
    • odpowiednia pielęgnacja pacjentów z nietrzymaniem moczu lub stolca,
    • poniżej przedstawiono sposoby postępowania w zależności od stadium zaawansowania odleżyny:
    stadium l: nie ulegający zblednięciu rumień, skóra nie uszkodzona:
    • zmniejszyć ucisk okolicy zagrożonej powstaniem odleżyny (np. specjalne materace przeciwodleźynowe),
    • stosowanie opatrunków biookluzyjnych lub preparatów typu Granule/ w aerozolu na powierzchnie objęte rumieniem,
    • utrzymywanie skóry w czystości, zapobieganie wzmożonej wilgotności,
    • ocena miejsc narażonych w odstępach 8-12 h;
    stadium II: częściowe zmniejszenie grubości skóry w obrębie naskórka i (lub) warstw skóry właściwej
    • przemywanie miejsc zagrożonych powstaniem odleżyny roztworem soli fizjologicznej i wody utlenionej, następnie przykładanie maści z antybiotykami,
    • ponowne przemywanie roztworem soli fizjologicznej,
    • suche oklepywanie w celu poprawy ukrwienia,
    • stosowanie folii ochronnej na nie uszkodzoną skórę otaczającą odleżynę,
    • stosowanie hydrokoloidowych opatrunków okluzyjnych;
    stadium III: wytworzona odleżyna sięgająca powięzi
    • przemywania rany roztworami zawierającymi sól fizjologiczną i wodę utlenioną,
    • oczyszczanie odleżyny z tkanek martwiczych suchym gazikiem,
    • powtarzane przepłukiwania rany,
    • usuwanie nadmiaru wydzieliny suchym gazikiem,
    • nakładanie na nie uszkodzoną skórę w otoczeniu odleżyny specjalnej folii ochronnej,
    • stosowanie okluzyjnych opatrunków hydrokoloidowych,
    • odleżyny z dużą ilością wydzieliny - zalecane stosowanie specjalnych opatrunków absorpcyjnych zmienianych 1 x/dz.; wskazane wykonanie posiewu bakteriologicznego wydzieliny;
    stadium IV: odsłonięcie bądź zniszczenie mięśni lub kości
    • jeżeli jest obecny strup lub tkanki martwicze - należy je usunąć,
    • przemywanie rany roztworem soli fizjologicznej i wody utlenionej,
    • osuszanie rany suchym gazikiem,
    • zastosowanie opatrunku zewnętrznego,
    • nałożenie specjalnej folii ochronnej na nie uszkodzoną skórę otaczającą odleżynę,
    • interwencja chirurgiczna w celu przeprowadzenia leczenia definitywnego za pomocą przeszczepów płatów skórno-mięśniowych.

    AKTYWNOŚĆ ŻYCIOWA: 

    • zalecany każdy rodzaj aktywności dostępny dla pacjenta (po rozważeniu jego stanu ogólnego i miejscowego),
    • jeżeli nie ma przeciwwskazań, to pacjenci powinni być zachęcani do wykonywania ćwiczeń fizycznych (najlepiej pod kontrolą specjalisty rehabilitacji ruchowej) w celu polepszenia krążenia.

    DIETA: 

    • dieta wysokokaloryczna i wysokobiałkowa,
    • uzupełnianie diety preparatami zawierającymi cynk, witaminy A i C oraz żelazo.

      

    ZAPOBIEGANIE: 

    • eliminacja ucisku z obszarów predysponowanych do powstawania odleżyn,
    • wczesna identyfikacja osób narażonych na tworzenie się odleżyn i usuwanie czynników ryzyka,
    • stosowanie specjalnych wkładek pochłaniających nadmiar wilgoci z miejsc zagrożonych,
    • kwalifikowana opieka pielęgniarska,
    • zapewnienie konsultacji specjalistycznego personelu medycznego,
    • ocena diety pacjenta i w razie potrzeby jej korekta w celu zapewnienia należytej podaży białka i kaloryczności,
    • częsta zmiana pozycji ciała osób z ograniczoną możliwością poruszania się lub unieruchomionych (co 1 h - pacjenci na wózkach inwalidzkich; co 2 h - pacjenci obłożnie chorzy),
    • odpowiednia pielęgnacja pacjentów z nietrzymaniem moczu lub stolca,
    • częste badanie fizykalne obszarów skóry narażonych na przewlekłe działanie ucisku, tarcia lub wzmożonej wilgotności,
    • zalecane stosowanie specjalnych podkładów, poduszek lub materaców zmniejszających ucisk.

    PRZEBIEG CHOROBY I ROKOWANIE: 

    • jakkolwiek powstanie odleżyn wykazuje związek ze zwiększoną śmiertelnością, to jednak w wyniku właściwego postępowania leczniczego można się spodziewać zagojenia zmian,
    • wyniki długoterminowych badań przeprowadzonych wśród pacjentów szpitalnych wykazały, że u 79 pacjentów z odleżynami nastąpiła poprawa, a w 40% przypadków doszło do całkowitego zagojenia się odleżyn; w okresie obserwacji, prowadzonych przez 6 tyg., stosowano rutynowe metody lecznicze.



    W naszym serwisie wykorzystujemy pliki cookies w celach reklamowych, statystycznych i do personalizacji stron. Możesz wyłączyć używanie plików cookies w przeglądarce internetowej jednak może to uniemożliwić poprawne działanie witryny.

    Niniejszy serwis nie ma charakteru konsultacyjnego. Nie zastępuje porady lekarskiej. Autorzy, konsultanci i wydawcy serwisu nie ponoszą żadnej odpowiedzialności za błędy czy konsekwencje wynikające z zastosowania informacji dostępnych w tym serwisie.
    Copyright © 2000-2024 by DOBIS, Opracowanie i utrzymywanie DOBIS