|
OPIS: pospolita postać stwardnienia tętnic, w której złogi żółtych blaszek {atheroma} zawierających cholesterol, materiał lipidowy i lipofagi odkładają się w błonie wewnętrznej i wewnętrznej warstwie błony środkowej dużych i średnich tętnic.
Uwarunkowania genetyczne: prawdopodobny wpływ genetyczny; wiele czynników zagrożenia miażdżycą (metabolizm lipidów, nadciśnienie tętnicze, cukrzyca) jest bez wątpienia wrodzonych.
Częstość występowania:
- powszechna, lecz stale się zmniejszająca;
- wpływ na mózg, serce, nerki, kończyny i inne ważne dla życia narządy stale stanowi główną przyczynę zachorowalności i umieralności,
Wiek: 35 lat i powyżej.
Płeć: choroba częstsza u mężczyzn.
OBJAWY:
- bezobjawowa, dopóki nie wystąpią:
- zwężenie,
- zakrzep,
- tętniak,
- zator,
PRZYCZYNY:
- czynniki biochemiczne, fizjologiczne, środowiskowe prowadzące do zamknięcia światła tętnicy,
- podeszły wiek,
- jeden lub więcej wymienionych poniżej czynników zagrożenia.
CZYNNIKI RYZYKA:
- nadciśnienie tętnicze,
- palenie tytoniu,
- cukrzyca,
- otyłość,
- płeć męska,
- brak aktywności fizycznej,
- podeszły wiek,
- obciążający wywiad rodzinny wskazujący na wczesną miażdżycę,
- obniżenie stężenia cholesterolu o wysokiej gęstości (HDL),
- podwyższenie stężenia cholesterolu o niskiej gęstości (LDL).
TRYB LECZENIA: leczenie ambulatoryjne, dopóki nie ma powikłań; zwrócenie uwagi na zapobieganie.
AKTYWNOŚĆ ŻYCIOWA: zalecać się dbałość o utrzymywanie sprawności fizycznej.
DIETA:
zalecane dzienne spożywanie:
- dieta wstępna, faza 1:
- tłuszcz całkowity - < 30% całkowitej liczby kalorii; tłuszcze nasycone < 10%,
- węglowodany - 50-60% całkowitej liczby kalorii,
- białka - 10-20% całkowitej liczby kalorii,
- cholesterol - < 300 mg dz.,
- całkowita liczba kalorii - taka, jaka jest wymagana do osiągnięcia i utrzymania pożądanej masy ciała,
- sód-1650-2400 mg,
- alkohol - < 30 g;
- dieta wstępna, faza 2:
- tłuszcz całkowity - < 30% całkowitej liczby kalorii, tłuszcze nasycone < 7%,
- węglowodany - 50-60% całkowitej liczby kalorii,
- białka - 10-20% całkowitej liczby kalorii,
- cholesterol - < 200 mg dz.,
- całkowita liczba kalorii - jaka jest konieczna do osiągnięcia i utrzymania pożądanej masy ciała,
- sód-1650-2400 mg,
- alkohol - < 30 g.
INFORMACJE DLA CHOREGO: podstawowe znaczenie w zapobieganiu i leczeniu miażdżycy ma dieta, utrzymywanie sprawności fizycznej i zaprzestanie palenia tytoniu.
|
