|
OPIS: schorzenie zwyrodnieniowe układu pozapiramidowego, objawiające się zmniejszoną ruchliwością, sztywnością i drżeniem spoczynkowym; jest to jedyne schorzenie zwyrodnieniowe układu nerwowego, w którym stosuje się długotrwałe leczenie z dobrym skutkiem.
Uwarunkowania genetyczne: u 5% chorych dodatni wywiad rodzinny.
Częstość występowania: w Polsce 60-114/100 000
Wiek: ok. 60 roku życia; 5% zachorowań w wieku 21-39 lat.
Płeć: częściej u mężczyzn (1,4:1).
OBJAWY:
- główne:
- drżenie spoczynkowe:
- objaw istotny diagnostycznie, ale nie zawsze obecny (u 30% nieobecny, u 10% jako jedyny objaw),
- 48 cykli/s,
- ustępuje podczas wykonywania ruchów dowolnych, koncentracji i snu; nasilone pod wpływem stresu,
- w początkowym okresie zwykle jednostronne,
- często główny powód zgłoszenia się chorego do lekarza;
- obniżenie ruchliwości:
- objaw zasadniczy do ustalenia rozpoznania, najbardziej ogranicza sprawność ruchową chorego,
- utrudnione rozpoczynanie ruchu dowolnego, zaburzenia chodu, charakterystyczna sylwetka, która może być świadomie przezwyciężona przez chorego;
- sztywność:
- typu rury ołowianej,
- typu koła zębatego (zwykle z towarzyszącym drżeniem).
- dodatkowe:
- niewyraźna, cichnąca mowa,
- rzadkie mruganie, zaburzenia skojarzonego ruchu gałek ocznych ku górze,
- twarz maskowata (hipomimia),
- zaburzenia chodu: brak współruchów, odwracanie całego ciała przy zmianie kierunku ruchu, nagłe znieruchomienie, trudności z rozpoczęciem ruchu (np. wstaniem z krzesła),
- pochylenie sylwetki ku przodowi,
- mikrografia czyli pisanie maczkiem,
- dysfunkcja układu współczulnego: zaparcia, zaburzenia zwieraczy, impotencja, zaburzenia potliwości i łojotok, nadmierne ślinienie się (z utrudnieniem połykania śliny),
- u 2/3 chorych depresja,
- u 20% chorych zespół otępienny (częstszy w razie objawów obustronnych już we wczesnym okresie choroby).
MONITOROWANIE PACJENTA: niezbędne kontrolowanie przebiegu leczenia i fizykoterapii do końca życia.
POWIKŁANIA: zespół otępienny, depresja, zachłystowe zapalenie płuc, zasłabnięcia z upadkiem i możliwością urazu, dyskinezy, zjawisko freezing (zamrażania).
PZREBIEG CHOROBY I ROKOWANIA: przewlekle postępujący.
|
