OPIS: schorzenie o niejasnej patogenezie, stopniowo postępujące, obejmujące małe i większe, charakteryzujące się początkowo upośledzeniem wytwarzania melanosomów, a w okresie późniejszym zanikaniem aktywnych uprzednio melanocytów;
- typ A: cechuje się występowaniem odbarwień skóry w obszarach nie odpowiadających poszczególnym dermatomom; odmiana ta stanowi 75% przypadków;
- typ B: cechuje się układem segmentarnym lub odpowiadającym dermatomom; stanowi 25% pozostałych przypadków bielactwa nabytego.
Uwarunkowania genetyczne: dziedziczenie autosomalne dominujące o zróżnicowanej ekspresji genowej i niepełnej penetracji; dodatni rodzinny wywiad w 30% przypadków.
Układ objęty procesem chorobowym: skóra, układ zewnątrzwydzielniczy.
Wiek: może wystąpić w każdym wieku; w 50% przypadków pojawia się przed 20 rokiem życia.
Płeć: jednakowo często u obu płci.
OBJAWY:
- utrata barwnika skóry,
- miejscowo wzmożona podatność na opalanie,
- świąd,
- przedwczesne siwienie,
- występowanie objawu Koebnera.
PRZYCZYNY:
- dodatni wywiad rodzinny,
- zaburzenia autoimmunologiczne.
TRYB LECZENIA: ambulatoryjny z wyjątkiem przypadków, w których są podejmowane próby leczenia chirurgicznego (przeszczep skóry).
LECZENIE OGÓLNE:
- pacjenci powinni unikać promieni słonecznych ponieważ opalanie podkreśla różnicę między skórą prawidłową a obszarami dotkniętymi bielactwem,
- w celu korekcji zmian skórnych mogą być stosowane specjalne środki kosmetyczne, dobierane odpowiednio do barwy skóry, które pozwalają zatuszować ogniska bielactwa.
LEKI Z WYBORU:
- bielactwo ograniczone:
- steroidy o dużej sile działania stosowane miejscowo, np. propionian klobetazolu, codziennie przez 2 miesiące; leczenie może być ponownie podjęte po upływie 1-4 miesięcy,
bielactwo obejmujące duże powierzchnie skóry:
- leczenie za pomocą terapii PUVA - psoraleny podawane doustnie w połączeniu z naświetlaniem promieniami ultrafioletowymi A.
POWIKŁANIA:
- reakcje fototoksyczne o umiarkowanym lub znacznym nasileniu (metoda PUVA),
- zaniki skóry (zewnętrznie stosowane steroidy),
- kontaktowe zapalenie skóry (preparaty odbarwiające, kamuflaże).
PRZEBIEG CHOROBY I ROKOWANIE:
- samoistna repigmentacja w 5% przypadków bielactwa,
- najlepsze wyniki osiąga się po zastosowaniu metody PUVA, jeżeli ogniska bielactwa są umiejscowione na skórze głowy i szyi; mniejsza skuteczność metody w przypadku innej lokalizacji oraz w razie stosowania preparatów zewnętrznych,
- brak reakcji na leczenie w 20% przypadków,
- uzyskana repigmentacja jest zwykle trwała.
|