|
OPIS: jest to klonalny rozrost i nagromadzenie niedojrzałych komórek progenitorowych krwi (blastów) w szpiku kostnym i innych tkankach; ogólnie można powiedzieć, że jest to zaburzenie prawidłowej funkcji szpiku; znaczna liczba blastów we krwi obwodowej może prowadzić do leukostazy; podział białaczek wynika z charakterystyki blastów i typu przebiegu choroby przed leczeniem:
- ostra białaczka limfoblastyczna (ALL),
- ostra białaczka nielimfoblastyczna (ANLL),
- przewlekła białaczka szpikowa (CML),
- przewlekła białaczka limfatyczna (CLL).
Wiek:
- 70% białaczek występuje u dorosłych, najczęstszymi są CLL i ANLL,
- 30% białaczek występuje u dzieci, głównie ALL,
Płeć: choroba występuje częściej u mężczyzn.
OBJAWY:
- gorączka,
- krwotoki np. wybroczyny, plamica, skłonność do powstawania podbiegnięć krwawych lub krwotoki z błon śluzowych,
- bóle kości, bladość powłok skórnych, osłabienie,
- powiększenie śledziony,
- powiększenie wątroby,
- przy zajęciu ośrodkowego układu nerwowego - objawy wynikające ze wzmożonego ciśnienia śródczaszkowego,
- przerost dziąseł.
TRYB LECZNEIA:
- zgodnie z zaleceniami chemioterapeuty,
- leczenie początkowe w przypadku ostrych białaczek powinno się odbywać na oddziale specjalistycznym.
DIETA:
- szczególną uwagę należy zwrócić na prawidłowy bilans kaloryczny i zapotrzebowanie na witaminy,
- często występuje utrata apetytu, dlatego też należy ściśle kontrolować masę ciała pacjentów.
MONITOROWANIE PACJENTA:
- kontrolne badanie szpiku wykonywane zgodnie z zaleceniami protokołu leczniczego -początkowo często, następnie znacznie rzadziej; zawsze w chwili podejrzenia wznowy,
- dokładna kontrola stężenia kwasu moczowego w surowicy i ocena wydolności nerek,
- badanie kliniczne z uwzględnieniem kontroli masy ciała i ciśnienia tętniczego krwi, powinno być wykonywane w trakcie każdego cyklu chemioterapii.
ZAPOBIEGANIE: z powodu niedokrwistości i małopłytkowości należy unikać podawania preparatów kwasu acetylosalicylowego, intensywnego treningu sportowego i sportów kontaktowych.
PRZEBIEG CHOROBY I ROKOWANIE:
- ALL - procent uzyskiwanych remisji jest bardzo wysoki; znaczna liczba dzieci zostaje wyleczona,
- AML - częstość uzyskiwanych remisji - 60-80%,
- CML - w ciągu 2 lat ulega transformacji blastycznej, co znacznie pogarsza rokowanie,
- CLL - zazwyczaj przez kilka lat przebiega bezobjawowo.
|
